Εσύ νικάς το γίγαντα ή αυτός σε βαριέται;

  Η αποχώρηση των Αμερικανικών στρατευμάτων από το Αφγανιστάν έχει ξεκινήσει ξανά το διάλογο περί άσκοπων πολέμων και ηττημένων τιτάνων στα χέρια ορισμένων ανταρτών με σχεδόν απαρχαιωμένο οπλισμό. Σίγουρα δε μπορούμε να αγνοήσουμε γεγονότα, όπως την έλλειψη ξεκάθαρου στόχου από τις ΗΠΑ άλλα και το ότι χρόνια μετά τη πολυδιαφημιζόμενη ήττα των Ταλιμπάν ,ακόμα εκείνοι αποτελούν μεγάλο θέμα στη συζήτηση για το Αφγανιστάν.

 Εκεί όμως που θα εστιάσουμε είναι η γενικότερη εικόνα· τι ακριβώς εξυπηρετούσε πρώτα απ’ όλα  η τοποθέτηση στρατευμάτων στο Αφγανιστάν, εάν και πως εξασφαλίζονται οι στόχοι των ΗΠΑ μετά την απόσυρση αλλά και ποιες είναι οι σύγχρονες ανάγκες της Αμερικανικής στρατηγικής και αν εξυπηρετούνται από αυτή την απόσυρση.

 Όταν μιλάμε για τις ιστορικές καταβολές της αποστολής στο Αφγανιστάν δεν γίνεται να ξεχνάμε τις τρομοκρατικές ενέργειες σε βάρος των ΗΠΑ στις 11/9/2001. Τα χτυπήματα στους δίδυμους Πύργους ξεκίνησαν τον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας, και παρ’ όλο που εκ πρώτης όψεως το Αφγανιστάν δεν φαίνεται να συνδεόταν με τις επιθέσεις, η χαοτική και ασταθής κατάσταση στη χώρα έδινε τεράστιες ευκαιρίες σε διάφορες τρομοκρατικές οργανώσεις να εδραιωθούν στη περιοχή.

 Πέρα από αυτό, τη περίοδο εκείνη το “επαναστατημένο” Ιράν φαίνεται να σταθεροποιείται και να υιοθετεί τη δική του πολιτική για το μέλλον, με τον κύριο παρονομαστή να είναι η αντίσταση στις ΗΠΑ. Αν και είναι ουτοπικό να λέμε ότι τα αμερικανικά στρατεύματα στα ανατολικά σύνορα του Ιράν θα ήταν σε θέση να αλλάξουν από μόνα τους τις εξελίξεις σε περίπτωση θερμών επεισοδίων, σίγουρα δε μπορούμε να απορρίψουμε την άποψη ότι αποτελούσαν ανασταλτικό παράγοντα σε μία προσέγγιση του Ιράν προς τους ανατολικούς γείτονες, έχοντας ίσως βλέψεις τόσο στο Αφγανιστάν όσο και στη Κίνα.

 Το Ιράν αποτελούσε και θα αποτελεί κίνδυνο για τα Αμερικανικά συμφέροντα στη Μέση Ανατολή. Αυτό όμως που αλλάζει τις καταστάσεις πλέον είναι αρχικά η αύξηση των διπλωματικών επαφών πολλών αραβικών χωρών με τη Δύση αλλά και η συμφιλίωση μεταξύ μεγάλου αριθμού Αραβικών κρατών με τους Ισραηλίτες, με κοινό εχθρό την Ιρανική απειλή.

 Μπορεί οι ΗΠΑ να μην αντιμετώπισαν όπως θα ήθελαν το ζήτημα της τρομοκρατίας, αλλά πάλι πρέπει να δούμε τη γενικότερη εικόνα. Οι Ταλιμπάν δεν φαίνεται να μας απασχόλησαν και πολύ τα τελευταία χρόνια. Την ίδια στιγμή που οι Αμερικάνοι προσπαθούσαν να παρουσιάσουν μια νίκη στο Αφγανιστάν, το Ισλαμικό Κράτος εξαπλώθηκε σαν αστραπή στη Συρία, το Λίβανο και το Ιράκ, ενώ η Μπόκο Χαράμ προσπαθεί να κερδίζει διαρκώς έδαφος στην Αφρική. Συνδυάζοντας τα παραπάνω με τις εξελίξεις στο μέτωπο του Ιράν αλλά και με τη Σινική επεκτατικότητα  γίνεται φανερό ότι δεν πρόκειται για ήττα αλλά για τακτική αναδίπλωση.

 Οι συνθήκες άλλαξαν, νέοι εχθροί -αλλά και σύμμαχοι- εμφανίστηκαν ,δημιουργώντας νέα προβλήματα αλλά δίνοντας και λύσεις σε υπάρχοντα. Λέγεται πολλές φορές ότι οι ΗΠΑ πολύ απλά δεν μπορούσαν να φύγουν από το Αφγανιστάν γιατί αυτό θα είχε αρνητική δημοσιότητα. Κατά τη γνώμη μου, σε κάθε περίπτωση το εν λόγω ζήτημα θα είχε τόσο αρνητική όσο και θετική δημοσιότητα. Το ζήτημα ήταν πάντα ποιος θα στήριζε αυτή την απόφαση στη διεθνή σκηνή. Πλέον οι εκκλήσεις των Αμερικάνων για συμμαχίες κατά της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν, με αντάλλαγμα την εμβάθυνση των σχέσεων με τη Δύση και την φιλία του “Θείου Σάμ” είναι μία άκρως δελεαστική ευκαιρία που πολλοί έσπευσαν να αδράξουν.

 Οι ΗΠΑ μένουν προσηλωμένες στα ζητήματα της ανατολής αλλά κεντρική θέση πλέον έχει η Κίνα που έχει αναπτύξει στρατεύματα ικανά να πιέσουν, σε πολιτικό και στρατιωτικό επίπεδο, την Αμερική με αποτέλεσμα οι τελευταίοι να δεσμεύουν κάθε διαθέσιμη και μη μονάδα για την στήριξη των Ασιατών συμμάχων τους και την απόκρουση του νέου κινδύνου.